گنبد کاووس بنایی تاریخی از سده چهارم هجری است که در شهر گنبد کاووس، شمال ایران در استان گلستان قرار دارد. سبک معماری بنا شیوه رازی است.
این بنا که بلندترین برج تمام آجری جهان بهشمار میآید بر فراز تپهای خاکی که نزدیک به پانزده متر از زمین بلندتر است قرار دارد. بلندای بنا به همراه پی آن ۷۲ متر میباشد. این بنا در سال ۳۷۵ هجری خورشیدی و در زمان پادشاهی کاووس پور وشمگیر و در شهر گنبدکاووس که پایتخت پادشاهان زیاری آن دیار بوده، بنا گردیدهاست.
پروفسور آرتور پوپ در مورد این بنا چنین نوشتهاست:
در زیر سمت شرق کوههای البرز و در برابر بیابانهای پهناور آسیا یکی از بزرگترین شاهکارهای معماری ایران با همه شکوه و بزرگی خود قد برافراشتهاست. این بنا گنبد کاووس، آرامگاه کاووس پور وشمگیر است و برج آرامگاه از هرگونه آرایش به دور است. جنگندهای با نیروی ایمان در نبرد رودرروی، پادشاهی شاعر در نبرد با ابدیت، آیا آرامگاهی چنین بزرگ و مقتدر وجود دارد.
و ویل دورانت در مورد آن نوشتهاست:
گرگان در قرن ۱۰ میلادی (دوره زیاریها) یکی از ولایتهای بزرگ ایران بود و به امیران روشنفکر نامور بود، مانند کاوووس وشمگیر که پور سینا را به دربار خود خواند. این شهر گنبدی ۵۲ متری دارد.