موقعیت جغرافیایی

موقعیت جغرافیایی استان گلستان

استان گلستان از استان‌های شمالی ایران است. این استان بخشی از استان مازندران بوده ‌است که در سال ۱۳۷۶ به صورت استانی مستقل به نام استان گلستان درآمد و گرگان به عنوان مرکز آن انتخاب شد.مذهب اکثریت مردم این استان تشیع و اقلیت قابل ملاحظه‌ای از آنان اهل سنت می باشند.

استان گلستان تا سده هفتم هجری به نام ایالت گرگان و از آن پس تا آغاز سده دهم به نام استرآباد و در نوشته‌های دوران اولیه اسلامی به نام جرجان و از اسفند ۱۳۱۶ گرگان نامیده شده‌است.در گذشته این استان بخشی از استان مازندران بود، اما درسال 1376 به صورت استانی مستقل به نام استان گلستان درآمد و مرکز آن نیز شهرستان گرگان می باشد. اکثر شهرهای کنونی استان گلستان از قدمت چندانی برخوردار نیستند و از بزرگ ‌شدن روستاها به وجود آمده‌اند. اما شهر گنبدکاووس و گرگان ریشه تاریخی دارند. روستاهای استان به صورت متمرکز می باشند.

موقعیت جغرافیایی گنبد کاووس

گنبد کاووس یا گنبد قابوس واقع در استان گلستان می باشد که جمعیت آن بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰، در حدود ۱۴۴٬۵۴۶ نفر بوده ‌است.
گنبد کاووس بزرگترین شهرستان استان گلستان و مرکز ترکمن صحرا است و هم چنین بلندترین برج آجری جهان به نام برج قابوس واقع در این شهرستان می باشد.

در این محل در گذشته شهر هیرکان و سپس جرجان قرار داشته که به علت قرار داشتن در مسیر جاده ابریشم از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده است. در دوران حکومت رضاشاه پهلوی در جوار خرابه‌های گرگان باستان شهری جدید بنا شد که گنبد کاووس نام گرفت.گنبد کاووس در طول دوران‌های مختلف، هنگام حکمرانی سلسله آل زیار پایتخت ایران بوده‌است. ازجمله علما و دانشمندانی که در این‌ شهر بودند می‌توان به شاعر ترکمن مختومقلی فراغی و شیخ فخرالدین اسعد گرگانی و ابوعلی سینا دانشمند و فیلسوف و پزشک ایرانی که مدت‌ها در این شهر ماند، اشاره کرد. همچنین دولت مردانی چون امیر عنصرالمعالی کیکاووس بن سکندربن وشمگیر با کتاب معروف قابوس نامه که برای فرزندش گیلان شاه نگاشته بود و از بین علمای دینی عصر حاضر می‌توان به اولین برپاکننده ی نماز عیدین و نماز جمعه سید نظر آخوند یلمه از دانش آموختگان بخارای شریف و خیوه نام برد ، وی در سال 1331 شمسی درگذشت.

برج آجری قابوس که احتمالاً مدفن سلطان آل زیاری، قابوس بن وشمگیر است که قدیمی‌ترین برج مقبره سبک رازی بوده و ارتفاع آن به ۶۰ متر می‌رسد، بین سال‌های ۱۰۰۶ تا ۱۰۰۷ میلادی بنا شده‌است. شهر گنبد قابوس که بعدها پس از جرجان به وجود آمد و جزو ناحیه گرگان قدیم و همچنین نمادی از تمدن ایران و جهان محسوب می‌شد، پس از مدتی به دلیل زلزله با خاک یکسان شد و پس از آن نیز در اثر حملات مغول و سپس تیمور، رو به ویرانی نهاد و بعدها به تدریج قابوس فعلی در نزدیکیِ شهر قبلی شکل گرفت توسعه یافت.پس از سالها بقایای شهر قبلی در قسمت شرقی گنبد قابوس کشف شد.

شهر کنونی در سال ۱۳۰۵ هجری شمسی به دستور رضاشاه پهلوی بنیان نهاده شد و به سپاس از قابوس بن وشمگیر نام آن را گنبد قابوس (که اکنون به گنبد کاووس تغییر یافته‌است) نهادند. نقشه اصلی این شهر توسط کارشناسان آلمانی، مطابق با اصول شهرسازی طراحی شده است.

بیمارستان بسکی واقع در استان گلستان ، شهرستان گنبد کاووس می باشد.

آب و هوا

میانگین سالانه دمای هوا در گنبد کاووس ۱۸/۶ درجه سانتی گراد است. میانگین حداکثر سالانه دمای هوا ۲۴/۵ و میانگین حداقل سالانه آن ۱۲/۷ درجه می‌باشد. اختلاف حداکثر و حداقل دمای سالانه ۱۱/۸ درجه می باشد. میانگین دما در سردترین ماه سال یعنی ژوئن ۸/۱ درجه و در گرمترین ماه سال یعنی اوت ۲۹/۹ درجه سانتیگراد می‌باشد.

پوشش های گیاهی و فضای سبز گنبد کاووس

مراتع حوزه شهرستان گنبدکاووس با وسعت ۵۵۶۷۹۷ هکتار در شرایط آب و هوایی استپی نیمه استپی قراردارد و با توجه به شرایط اقلیمی و نوع پوشش گیاهی حاکم بر آن جزء مراتع قشلاقی استان گلستان محسوب میشود.
این مراتع از سمت شمال به مرز جمهوری ترکمنستان،از سمت جنوب به حوزه منابع طبیعی آزادشهر و مینودشت ،از سمت شرق به حوزه مراتع شهرستان کلاله و مراوه تپه و از سمت غرب به حوزه منابع طبیعی آق قلا و آزادشهر محدود است.
طبق اعلام واحد مرتع اداره منابع طبیعی و آبخیزداری گنبدکاووس این مراتع دارای گونه های مختلف گیاهی می باشند که در این گزارش با برخی گونه های شاخص آن آشنا می شویم.

اسپند گیاهی
گیاهی است از تیره قیچ دارای ارتفاعی بطول حدود ۳۰ تا ۵۰ سانتی متر. ظاهر آن بوته مانند، دارای برگ های سبز با تقسیمات باریک و دراز نامنظم است. گل های آن درشت و دارای کاسبرگ نازک و گلبرگ بزرگ برنگ سفید مایل به سبز ، میوه آن پوشینه و حاوی دانه های متعدد برنگ سیاه است.
گل گندم
گیاهی است از خانواده کاسنی ، علفی کرک پوش با برگ های متناوب.این گیاه از گیاهان دارویی یک یا دو ساله است که دارای ساقه منشعب و به ارتفاع ۲۵ الی ۸۰ سانتیمتر است.ساقه این گیاه سبز مایل به سفید وگل های این گیاه آبی پررنگ هستند. این گیاه بیشتر در مزارع گندم و غلات می روید و به همین علت به گل گندم معروف است.
خار شتر
خارشتر یا آدور گیاهی است پایا از خانواده بقولات. نام دیگر آن علف ترنجبین است. میوه این خانواده ناشکوفا است. بوته های آن نیمه درخچه ای و نیمه چوبی است که تا ارتفاع ۵۰ الی ۱۵۰ سانتیمتر می رسد. ساقه های آن سبزرنگ با خارهایی با نوک زرد است. ادرار آور و ضد سیاه سرفه و تب و لرز است.برگ آن بدون کرک، زنگ مانند و با پنج دانه مثلثی کوتاه نوک تیز است.
علف شور
گیاهی است از خانواده اسفناجیان علفی یکساله گوشتی با قاعده چوبی و ساقه های کاملا راست که در قاعده گسترده می باشد. این گیاه دارای برگ های باریک، ریز و فشرده ای است که مدت زیادی از سال را رشد نموده و در پائیز بارور می شود. گیاهی است خوش خوراک که همیشه مورد چرای مفرط قرار می گیرد

اقلیم

 عوامل اقلیمی :

این عوامل عبارتند از : باد ، رطوبت ، دما ، میزان بارندگی، زاویه تابش آفتاب و…
 عوامل محیطی :

عوامل محیطی در کنار عوامل اقلیمی جزء لاینفک و موثر در جهات شکل گیری ساختمان می باشند. که می توانند از نوع طبیعی ، مصنوعی و یا انسانی باشند.
 عوامل اجتماعی ، فرهنگی و مذهبی :

این عوامل رابطه مستقیم با نوع فرهنگ، آداب و رسوم ، قومیت و عقاید و سنت دارند. به عنوان مثال قراردادن خانه رو به قبله ، عدم دید و اشراف همسایه به قسمت خصوصی خانه ها و امثال آنها. البته لازم است برای انتخاب جهت مناسب یک ساختمان کلیه عوامل ذکر شده و میزان تاثیر آنها بر یکدیگر بررسی گردد.